გაერთიანებული ერების ორგანიზაცია ვარაუდობს, რომ ამინდის მუდმივი ცვლილება, სამომავლოდ საფრთხეს შეუქმნის საკვების წარმოებას, ხოლო ზღვის დონის მატებამ, შესაძლოა კატასტროფული წყალდიდობა გამოიწვიოს მთელს მსოფლიოში. ქვეყნებმა უნდა გადადგან მკვეთრი ნაბიჯები, რათა თავიდან ავიცილოთ ეკოსისტემებისა და პლანეტარული კლიმატის სამომავლო შეუქცევადი ზიანი.
მაგრამ რა შეუძლია ინდივიდს? რა უნდა გავაკეთოთ იმისათვის, რომ ხელი შევუწყოთ დედამიწის გადარჩენას? არსებობს უამრავი რამ, რისი გაკეთებაც შეგიძლიათ ყოველდღე, რათა ნაკლებად მავნე ზემოქმედება მოვახდინოთ გარემოზე. დედამიწაზე ზრუნვა არ არის მხოლოდ პასუხისმგებლობა, ეს აუცილებლობაა.
დაზოგეთ წყალი
ეცადეთ ყოველდღიურად მხოლოდ საჭიროების შემთხვევაში გამოიყენოთ წყალი და არ გქონდეთ ონკანი უმიზეზოდ ღია მდგომარეობაში. თქვენ შეიძლება, ყოველდღე 340 ლიტრამდე წყალი დაღვაროთ უმიზეზოდ. ასე რომ დროა ეს შეწყვიტოთ! ეს არის ძალიან მარტივი და მიღწევადი. ასევე შეწყვიტეთ ონკანის წყლის დალევა. გადაერთეთ გაფილტრულ წყალზე. თქვენ დაზოგავთ ფულს და ასევე ხელს შეუწობთ ნარჩენების შემცირებას.
გადაადგილდით ფეხით, ველოსიპედით ან საზოგადოებრივი ტრანსპორტით
ფეხით და ველოსიპედით სიარული ჰაერის დაბინძურების შემცირების ერთ-ერთი გზაა. გარდა ამისა, თქვენ მიიღებთ კარგ კარდიოს და დაწვავთ კალორიებს. ეცადეთ ნაკლებად გადაადგილდეთ ავტომობილით, იქ სადაც შეგიძლიათ გამოიყენოთ დედამიწისთვის ნაკლებად მავნე საშუალება.
შემცირეთ, ხელახლა გამოიყენეთ, გადაამუშავეთ
თქვენ შეგიძლიათ დაეხმაროთ დაბინძურების შემცირებას მხოლოდ ქილის, გადამამუშავებელ ურნაში ჩაყრით. თქვენ ასევე შეგიძლიათ წაიღოთ მრავალჯერადი გამოყენების ჩანთები სასურსათო მაღაზიაში და მოერიდეთ ერთჯერადი თეფშების, კოვზების, ჭიქების და ხელსახოცების გამოყენებას. დაუკავშირდით კომპანიებს, რომლებიც გიგზავნით არასასურველ ფოსტას, რათა გამოხვიდეთ მათი დაგზავნის სიიდან. შეიძინეთ პროდუქტები, რომლებიც დამზადებულია გადამუშავებული მასალებისგან.
გამოიყენეთ LED განათებები
კომპაქტური ფლუორესცენტური ნათურები (CFL) შესანიშნავია. მათ შეუძლიათ 10-ჯერ მეტხანს გაძლოს, ვიდრე ინკანდესენტურ ნათურებს და მოიხმარენ მინიმუმ ორი მესამედით ნაკლებ ენერგიას. მათი განადგურება რთულია, რადგან შეიცავს ვერცხლისწყალს. გამოიყენეთ სინათლის დიოდი, ან LED ნათურები. ისინი ასხივებენ სინათლეს ძალიან ვიწრო ზოლის ტალღის სიგრძეში, ამიტომ ისინი სუპერ ენერგოეფექტურები არიან. ახლავე დაიწყეთ ძველი ინკანდესენტური ნათურების შეცვლა LED ნათურებით. ისინი უფრო ძვირია, ვიდრე CFL-ები და ინკანდესენტები, მაგრამ ექვივალენტურმა LED ნათურებმა შეიძლება გაძლოს მინიმუმ 30,000 საათის განმავლობაში, ხოლო ინკანდესენტური ნათურები 1000 საათი ძლებენ.
გახადეთ თქვენი სახლი უფრო ენერგოეფექტური
თქვენი სახლის ფანჯრები პასუხისმგებელია სახლის სითბოს მომატებასა და სითბოს დაკარგვაზე. თუ ისინი ძველი და არაეფექტურია, კარგი იდეაა მათი შეცვლა. ასევე დარწმუნდით, რომ თქვენს სახლს აქვს სათანადო იზოლაცია. იზოლაცია იზომება მისი თერმული წინააღმდეგობის ან R-მნიშვნელობის მიხედვით – რაც უფრო მაღალია R-მნიშვნელობა, მით უფრო ეფექტურია იზოლაცია. თქვენი სახლის საჭირო იზოლაციის რაოდენობა დამოკიდებულია კლიმატზე, HVAC სისტემის ტიპზე და სად ამატებთ იზოლაციას. მცირე რამ, რისი გაკეთებაც შეგიძლიათ დაუყოვნებლივ, მოიცავს ჰაერის ფილტრის რეგულარულად შეცვლას, რათა თქვენს HVAC სისტემას არ მოუწიოს ზედმეტი მუშაობა. თქვენ ასევე შეგიძლიათ განიხილოთ პროგრამირებადი თერმოსტატის დაყენება, როგორიცაა Nest, რათა თქვენმა სისტემამ არ იმუშაოს (და არ დახარჯოს ენერგია), როცა სახლში არ ხართ.
დარგეთ მცენარეები
გაეროს 2022 წლის კლიმატის ცვლილების მთავრობათაშორისი პანელის (IPCC) მოხსენებამ დაადგინა, რომ ახლა ყველაფერი უარესადაა, ვიდრე ოდესმე. სათბურის გაზების ემისიები კვლავ იზრდება და ქვეყნების უმეტესობა არ ამცირებს ნახშირბადის გამოყოფას. მაგრამ არსებობს კლიმატის ცვლილების წინააღმდეგ ბრძოლის ბუნებრივი გზა: დარგე ხე. მცენარეები ბუნებრივად შთანთქავენ ნახშირბადს ჰაერიდან. მას შეუძლია წელიწადში 48 ფუნტი (21 კილოგრამი) CO2-ის ათვისება. ხეები ასევე აშორებენ ჰაერიდან ყველა სხვა სახის ნაგავს, მათ შორის გოგირდის დიოქსიდს, აზოტის ოქსიდებს და მცირე ნაწილაკებს. ასე რომ- ხის დარგვის დროა.
უარი თქვით პლასტმასებზე
სტატისტიკა შოკისმომგვრელია: ადამიანები მთელ მსოფლიოში ყოველ წუთში ყიდულობენ 1 მილიონ პლასტმასის ბოთლს და ყოველწლიურად იყენებენ 5 ტრილიონამდე ერთჯერადი პლასტმასის ჩანთას. ადამიანები დამოკიდებულნი არიან პლასტმასზე და თითქმის არცერთი მათგანი – დაახლოებით 9 პროცენტი – არ გადამუშავდება. განსაცვიფრებელი 68-დან 219 მილიონ ტონამდე პლასტმასი ამჟამად ჩვენს ოკეანეებშია. შეწყვიტე ჩამოსხმული წყლის ყიდვა. უთხარით არა პლასტმასის სავაჭრო ჩანთებს და გამოიყენეთ ნაჭრის ჩანთები. დალიეთ მრავალჯერადი გამოყენების ჭიქიდან პლასტმასის ნაცვლად. პლასტმასის თავიდან აცილებამ შეიძლება შეამციროს ტონა ნარჩენები ოკეანეებიდან და ნაგავსაყრელებიდან.
